In Sportgericht, vakblad voor specialisten in beweging, verscheen in het najaar van 2013 het onderstaande artikel over ultralopen. Sportgericht 67ste jaargang 2013, nr. 5. p.18-21 Ultralopen Veel verder dan de marathon Mark de Boer PDF versie Lange tijd werd de marathon gezien als een extreem fenomeen. Tegenwoordig is het lopen van de klassieke afstand bijna gemeengoed geworden, maar het lopen van (veel) langere afstanden zien velen nog steeds als excessief en mogelijk schadelijk voor de gezondheid. Terecht of niet? Tweeënveertig kilometer en honderdvijfennegentig meter: de marathon. Gebaseerd op de tocht van Marathon naar Athene die de boodschapper Pheidippides na de overwinning van de Atheners op de Perzen rennend aflegde. Aangekomen bij de stadspoort stierf hij van uitputting, maar niet voordat hij de victorie had kunnen verkondigen. Deze geschiedenis speelde zich af in 490 voor Christus. De oudst bekende verhalen over de boodschapper zijn zo’n veertig jaar later genoteerd door Herodotus en meer dan 500 jaar later duikt de naam Pheidippides op in stukken van de satiricus Lucianus.1 Spelen Tijdens het maken van plannen voor de eerste moderne Olympische Spelen van 1896 (Parijs) kwam de Fransman Michel Bréal met het idee om een lange afstand race te […]
Lees verderUltralopen – Sportgericht 2013-5
Getest: Saucony Virrata
Ruim een jaar geleden schreef ik op deze plek een review over de Saucony Kinvara, één van mijn favoriete loopschoenen waar ik wedstrijden op loop van 1500 meter tot en met afstanden van 75 kilometer. Saucony heeft sinds enige tijd een nieuwe loot aan haar boom van lichte en min of meer minimalistische schoenen, de Saucony Virrata. Offset nihil De schoen lijkt erg veel op de Kinvara maar waar de Kinvara nog een ‘heeldrop’ (of ook wel ‘offset’ genoemd) heeft van vier millimeter is bij de Virrata het hoogteverschil tussen teen en hiel nihil. Hierdoor sta je dus gewoon plat op de voeten in plaats van met een verhoogde hak. Het vergelijken van de Kinvara en de Virrata is zoiets als ‘zoek de tien verschillen’. Zoals hierboven al geschreven, de Kinvara heeft een heeldrop van 4 mm en de Virrata heeft geen hoogteverschil. De dikte van de zool onder de voorvoet is bij beide modellen 18 mm, de hak van de Kinvara is 22 mm, bij de Virrata dus 18 mm. Ze zijn allebei voorzien van een EVA+ tussenzool en een slijtzool van XT-900. Ook het bovenwerk verschilt niet heel veel. Kijkend naar het gewicht is de Virrata 41 gram […]
Lees verderLoop de Coopertest
Niets is beter voor een hardloper dan eens voor een afstand te kiezen die niet zo vanzelfsprekend is. Veel lezers van Prorun lopen hun trainingen en wedstrijdjes op de weg. Beginnende lopers kiezen al snel voor een vijf en soms een tien kilometer, ervaren lopers durven misschien wel de marathon aan. 12 minuten Een leuke variatie is om eens een Coopertest te lopen. Velen kennen deze test misschien nog wel van de middelbare school. Twaalf minuten rondjes lopen op het binnenplein, rondom het sportveld of door een park. De Coopertest is in 1968 door de Amerikaanse luchtmachtarts Kenneth Cooper ontwikkeld om de conditie van militairen te testen. De test wordt vaak gebruikt om snel te kijken hoe het met de conditie staat van een niet al te fanatieke sporter. Coopertest is gewoon een leuke wedstrijd Maar voor de getrainde hardloper is de Coopertest een leuke wedstrijd. Meestal gaat het er in wedstrijden om hoe snel je een van te voren vastgelegde afstand loopt, nu krijg je twaalf minuten de tijd om zo ver mogelijk te lopen. Het klinkt vreemd, maar het wordt door veel lopers als lastiger ervaren dan een vaste afstand. 11 minuten grens De valkuil is dat men […]
Lees verderCafeïne voor je duurprestatie
Een van de stoffen die een prestatiebevorderende werking heeft is cafeïne. Je wordt van cafeïne alerter, je concentratie is beter en het geeft een verhoogde vetoxidatie. Dat laatste is interessant voor lange afstandlopers. De oxidatie van vetten is een belangrijke component in de energiehuishouding van sporters die langer dan een uur bezig zijn. Al gaan er tegenwoordig ook geluiden rond dat het vetoxidatieverhaal niet helemaal klopt en dat cafeïne met name effect heeft op het centrale en perifere zenuwstelsel om de perceptie van pijn en inspanning te verminderen. Ook in de aansturing van de spiercontractie lijkt het een rol te spelen. Verhoogde hartslag, duizeligheid, slecht slapen Het heeft ook negatieve bijwerkingen, zeker in hoge doseringen. Zo kan het leiden tot een verhoogde hartslag, duizeligheid, slecht slapen, trillen, hoofdpijn en nerveusiteit. Ook maag- en darmklachten zijn bekend. In de beroemde marathon van Sneek in 1978 waar Roelof Veld het Nederlands record verbeterde tot 2.14.02 kregen enkele leden van de Nederlandse marathonselectie cafeïnepillen van de bondsarts. Met name de houder van het Nederlands record, Ko van der Weijden had veel last van maag- en darmklachten. Later tijdens het EK in Praag slikte Van der Weijden de pillen weer omdat de bondsarts de […]
Lees verderHerstel marathon is meer dan spierpijn
Komend weekend staan er weer duizenden hardlopers aan de start van de Rotterdamse marathon. Velen met het doel om enkel uit te lopen, anderen weer om een zo’n goed mogelijke tijd neer te zetten. Op de finishstreep hoor je na een marathon als deze vaak, “zo, dit doe ik dus nooit meer”. De praktijk wijst echter uit dat als de eerste biertjes na de finish zijn genuttigd dat de plannen voor een volgende alweer gemaakt gaan worden. En als het herstel in de week na de marathon een beetje vlot verloopt dan kan het zomaar zijn dat men al een marathon uitzoekt die nog geen zes weken later wordt georganiseerd. Is dat slim? Topatleten lopen slechts enkele marathons per jaar. Ook de Ethiopische en Keniaanse atleten, die afhankelijk zijn van het prijzengeld voor hun levensonderhoud en toekomst, lopen er maar een paar per jaar. Verschillende processen verschillend herstel Het herstellen van de marathon loopt over verschillende schijven. Elk proces in het lichaam van de loper herstelt in een ander tempo. Spierpijn kennen we allemaal wel, de dag na de marathon lijkt het mee te vallen, maar 48 uur na de finish is het heftiger dan verwacht. Trap af lopen is […]
Lees verderIs lopen in de regen anders?
Heb je ook het gevoel dat hardlopen in de regen anders is? Je lichaam reageert op het koude hemelwater. Het voelt zwaarder aan maar is dat ook zo? Japanse onderzoekers waren benieuwd wat voor effect regen heeft op hardlopers. Niet een beetje regen, maar een forse bui. Een klimaatkamer en proefpersonen zorgden voor de antwoorden. Niet alleen temperatuur speelt een rol, ook de opname van zuurstof verloopt anders. Mijn beste marathons liep ik in ’s winters onder koude en natte omstandigheden. Zodra de lente kwam werden de prestaties minder. De kortere afstanden gingen nog wel, maar langer dan de halve marathon was niet aan mij besteed zodra het kwik boven de vijftien graden kwam. Pieken op de marathon deed ik dan ook het liefst in het altijd koude en winderige Spijkenisse, of in Apeldoorn, waar de marathon niet voor niets de Midwintermarathon wordt genoemd. Hardlopen in de klimaatkamer Onlangs heeft een Japans instituut een onderzoek gedaan naar het effect van regen op het energieverbruik bij hardlopers tijdens koude omstandigheden. Ze lieten een kleine groep hardlopers lopen op een loopband in een klimaatkamer waarbij ze de omgevingstemperatuur op 5 graden hielden en het stevig lieten regen, wel 40 mm per uur. […]
Lees verderCardiovasculair drift in de praktijk
De beste leerschool is de praktijk. Een bekend gezegde en die praktijk werd mij afgelopen weekend weer pijnlijk duidelijk. Met nadruk op weer, want in alle valkuilen ben ik de laatste vijfentwintig jaar wel een keer getrapt. De valkuil van afgelopen weekend kwam na twee uur hardlopen, op een kleine drieentwintig kilometer, tijdens mijn lange langzame duurloop. Tijdens de vorige lange duurlopen was het rond het vriespunt, met een schrale wind. Deze zondag scheen echter de zon en kroop de gevoelstemperatuur naar vroege lente temperaturen. Kilometers wegtikken in 5.10 Op mijn sporthorloge checkte ik geregeld mijn snelheid. Het doel was om een minuutje per kilometer langzamer te lopen dan mijn marathontempo. Voor mij een vuistregel voor mijn “long slow distance” tempo. De kilometers tikten weg in een tempo van rond de 5.10 per kilometer. Keurig het gewenste tempo! Volgens planning zou ik, zodra ik het dorpje Zuidland had gepasseerd, het tempo gaan opvoeren naar net onder de vijf minuten per kilometer. En zo gezegd, zo gedaan. Ik was het dorpje tussen Spijkenisse en Hellevoetsluis nog niet voorbij en mijn horloge gaf tempo’s aan van 4.51 per kilometer. Dat ging een kilometer goed, daarna werd het toch zwaar. Het tempo ging […]
Lees verderGetest: New Balance 1080
Eind jaren tachtig liep ik met veel plezier mijn lange duurlopen op New Balance. Prima schoenen en altijd de juiste pasvorm voor mijn maat 46. In de loop van de jaren ben ik New Balance een beetje uit het oog verloren. Waarom weet ik niet meer. Ik liep op andere merken. Het leek er een beetje op dat of New Balance minder prominent als in de jaren tachtig, begin jaren negentig in de schappen te vinden was. De laatste tijd valt New Balance weer op. Zeker in de Amerikaanse blogs wordt veel over hun trailschoenen en hun meer minimalistische schoenen gesproken. En in Nederland zien we NB sinds afgelopen jaar als één van de hoofdsponsors van de Rotterdam Marathon. Heeldrop naar 8 millimeter Ik kreeg onlangs de New Balance 1080v3 toegestuurd om uit te testen. De 1080v3 is een traditionele loopschoen voor de neutrale loper. New Balance heeft de schoen een mooie update gegeven. Goed om te weten is dat New Balance ook met een model als dit het aandurft om de heeldrop iets te verlagen. Veel standaard trainingsschoenen hebben een hoogteverschil (heeldrop) tussen voorvoet en hak van 10 tot 12 mm, New Balance heeft de heeldrop verlaagd naar 8 […]
Lees verderUrbanears stevig in de oren
Lopen met muziek, ik heb er een ambivalente verhouding mee. Meestal loop ik zonder, genieten van de stilte van de omgeving of juist alert zijn op het verkeer om mij heen. Maar sinds ik in 1987 in de voorbereiding op mijn eerste marathon over een dubbele dip heen ben geholpen door Dolly Parton loop ik de langste duurlopen geregeld met oordoppen in. Dat ik sinds die dag een heimelijke liefde heb voor Dolly Parton moet u niet verder vertellen… Niet uit het oor floepen De afgelopen weken heb ik de Medis oordoppen van Urbanears getest. Dat zijn oordopjes voor op je MP3, waarover wordt beweerd dat ze door hun goede pasvorm niet uit je oor kunnen floepen als je als hardloper even tempo maakt. Nu is het een feit dat veel oordopjes niet lekker blijven zitten bij het lopen. Er zijn diverse varianten, van dopjes die je bijna tot aan je trommelvlies in je oor kunt proppen tot ingenieuze constructies die je met een beugel over je achterhoofd en je oren hangt, maar vaak blijven ze toch niet op hun plek. Deze Medis hebben een ander handigheidje, ze passen precies in het holletje van je oorschelp. De Medis zijn rond […]
Lees verder“van thee krijg je luizen”
Aan veel voedingsmiddelen worden prestatieverhogende effecten toegeschreven. Veel claims zijn wetenschappelijk gezien onzinnig, een enkele veelbelovend. Zo schreef ik al eens op deze plek over bietensap waar op dit moment veel onderzoek naar wordt gedaan en waar interessante resultaten van worden gevonden. Een andere drank waar je geregeld positieve dingen over leest, is groene thee. De werkzame stof is met name de catechine in de gedroogde bladeren. Catechine is een verzamelnaam voor de diverse polyfenolen die als antioxidant in planten voorkomen. Ze komen ook voor in cacao en wijn. En in de bast van de acacia, waar de stof dan ook naar vernoemd is. De hypothese is dat groene thee catechinen het energieverbruik en de vetverbranding verbeteren door het remmen van een enzymreactie genaamd de catechol-O-methyltransferase (COMT). Een deel van het onderzoek waar de hypthose op gestoeld is, is uitgevoerd op muizen. Muizen laten zich prima testen in van die loopwielen. Maar er zijn ook onderzoeken te vinden waarbij men het uithoudingsvermogen van de muizen testten door ze te laten zwemmen! Twee uur fietstest Drie jaar geleden schreven onderzoekers uit Zwitserland al dat zij geen effect zag bij duursporters die gedurende drie weken 159 mg catechinen per dag innamen. Het […]
Lees verder